Profesyonel Sporculara Vergi Denetimi: Sporcuların Vergilendirilmesi

Hazine ve Maliye Bakanlığı Vergi Denetim Kurulu (VDK), Mart ayında gelir vergisi beyanname verme süresinin dolmasının ardından risk analizi çalışmalarını arttırdı.

Vergi Denetim Kurulu’nun yakın zamanda kamuoyuna açıkladığı üzere Yüksek Gelir Gruplarında Gözetim ve Uyum Programı ile 10.000 mükellef, Temettü Geliri Elde Eden Mükelleflere Vergi Denetimi ile 1.725 mükellef ve şimdi de profesyonel futbolcu ve basketbolcuların olduğu 4 bin 588 mükellef risk analizine tabi tutuldu.

VDK tarafından profesyonel sporculara vergi denetimine ilişkin yapılan çalışmalarda, toplam 5,3 milyar TL’lik ücret gelirinin sporcular tarafından beyan edilmediği tespit edildi. Analize göre beyan edilmeyen 5,3 milyar TL’lik ücret gelirinin çoğunluğu 3,7 milyar TL ile profesyonel futbolculara ait. Profesyonel sporcular için yapılan bu çalışma aslında ilk değil. Benzer çalışmalar, VDK tarafından geçmiş yıllarda da benzer şekilde yürütülmüştü.

Özellikle yabancı sporcuların sezon sonunda ülkeden ayrılma durumları göz önünde bulundurularak kulüplerle koordinasyon sağlanmakta, bir diğer yandan da sporculara izaha davet yazıları gönderilerek beyan dışı gelirleri için izahat vermeleri talep edilmekte.

Sporculara Vergi Denetiminde Beyanname Vermediği Tespit Edilen Sporcuları Nasıl Bir Süreç Bekliyor?

Vergi Denetim Kurulu (VDK) tarafından yürütülen risk analizi çalışmalarında, beyan yükümlülüğünü yerine getirmeyen sporculara “izaha davet yazısı” veya “öntespit tutanağı” gönderilerek, sporculardan izahat talep ediliyor.

Sporculara gönderilen izaha davet yazılarıyla kendilerine 30 günlük açıklama süresi tanınmakta; bu sürede aşağıdaki başlıklarda bilgi sunmaları talep edilmektedir:

• Beyannamelerdeki hata veya eksiklikler,

• Vergi oranlarının hatalı uygulanması,

• Matrah hesaplamasında yapılan yanlışlıklar.

  
  

Mükelleflere cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalmadan önce gönüllü uyumu teşvik eden izaah davet süreci hakkında ayrıntılı bilgi için "İzaha Davet Yazısı Aldığınızda Ne Yapmalısınız?" yazımızı inceleyecebilirsiniz.

Sporcular Hangi Durumlarda Beyanname Vermelidir?

Sporcuların beyannameye tabi olup olmayacağı aşağıdaki kanun maddeleri kapsamında belirlenmektedir.

Gelir Vergisi Kanunu’nun Geçici 72. Maddesi’nde açıklandığı üzere:

“31/12/2028 tarihine kadar sporculara yapılan ücret ve ücret sayılan ödemelerden aşağıdaki oranlarda gelir vergisi tevkifatı yapılır: a) Lig usulüne tabi spor dallarında; En üst ligdekiler için %20, En üst altı ligdekiler için %10, Diğer liglerdekiler için %5, b) Lig usulüne tabi olmayan spor dallarındaki sporculara yapılan ödemeler ile milli sporculara uluslararası müsabakalara katılmaları karşılığında yapılan ödemelerden %5.”

Gelir Vergisi Kanunu’nun 103. Maddesi’nde yazılı tarifenin dördüncü diliminde yer alan tutarın (2024 yılı için 3.000.000 TL, 2025 yılı için 4.300.000 TL) üzerinde gelir elde eden ve 1 Kasım 2019 sonrasınde sözleşme yapan sporcuların elde ettiği gelirler yıllık beyanname ile beyan edilmelidir.

Özetlemek gerekirse sporcuların gelirleri her ne kadar Geçici 72. Madde'de tevkifat yolu ile belirlenen oranlarda vergilendirilse de bu durum beyanname verilmesinin önüne geçmemektedir. Dördüncü dilimde belirtilen tutarların üzerinde gelir elde eden sporcuların her yıl beyanname vermesi gerekmektedir.

Ücretlerin Hesabında Hangi Gelirler Dikkate Alınır?

Sporcuların vergilendirilmesinde kamuoyunda en dikkat çeken konu sporcuların transfer ücretleri ve sair adlarla sporculara ödenen ödemeler olmuştur.  Konuya ilişkin mevzuata baktığımızda, Gelir Vergisi Kanunu'nun 61. Maddesi’nde belirtildiği üzere, “hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatler” ücret olarak değerlendirilmektedir.

Bu kapsamda; transfer ücreti, aylık ücret, maç başı hesaplanan ücret, imza parası, dönemsel başarı primi, imaj hakkı gibi kalemlerle birlikte taşınmaz, taşıt, konut sağlanması gibi ayni menfaatler ücret kapsamında değerlendirilmektedir.

Sporculara kulüpler tarafından bu ve benzeri mahiyette yapılan her türlü ödemelerin bu kapsamda değerlendirilerek beyana tabi tutulması gerekmektedir.

Sonuç ve Değerlendirme

Genel olarak değerlendirdiğimizde, ülkemizde sporcuların vergilendirilmesinde, Avrupa ülkelerine kıyasla daha düşük bir vergi yükü bulunmaktadır.

Avrupa ülkelerinde profesyonel sporculara uygulanan gelir vergisi oranları Türkiye’ye kıyasla oldukça yüksektir. Avrupa ülkelerinin önemli bir kısmında profesyonel sporculara %45-55 bandında vergi uygulanmaktadır. Türkiye’de ise en üst ligdeki sporculara Geçici 72. Madde'de belirtildiği üzere başlangıçta %20 oranında tevkifat uygulanmakta, gelirleri toplamı 2024 yılı için 3 milyon TL’yi, 2025 yılı için 4.3 milyon TL'yi aşarsa yıllık beyanname zorunluluğu doğmakta ve artan oranlı vergi tarifesine göre azami %40 oranda vergi uygulanmaktadır.

Vergi Denetim Kurulu’nun profesyonel sporculara yönelik yürüttüğü bu denetim faaliyetleri, Türkiye'de gelir adaletinin sağlanması ve vergi tabanının genişletilmesi açısından oldukça önem arz etmektedir. Öyleki profesyonel sporcuların yalnızca %20 oranında vergi ödemesi ve ülkeyi terk etmesinin önüne geçilmiştir.

Sporcuların gelirlerinin büyük bölümünün beyan dışı kalma riski bulunduğu için, sporculara yönetlik Vergi Denetim Kurulu tarafından başlatılabilecek vergi incelemelerine ve ciddi yaptırımlara da yol açabilmektedir. Bu nedenle hem kulüplerin hem de profesyonel sporcuların bu süreci hafife almamaları, açıklamalarını profesyonelce hazırlamaları ve gerekirse Vergi Uyuşmazlık Danışmanlığı gibi profesyonel destek almaları, hem kendi hem de bağlı oldukları kulüplerin hukuki güvenliği açısından kritik öneme sahip olmaktadır.

VERGI UYUŞMAZLIK EKİBİ

LOBA PARTNERS

(0212) 806 7407