Temettü Geliri Elde Eden Mükelleflere Vergi Denetimi

Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan edinilen bilgilere göre, Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), halka açık şirketlerden elde edilen kar paylarına (temettü) yönelik kapsamlı bir inceleme gerçekleştirdi. Bu çalışma kapsamında, şirketlerin dağıttığı temettü tutarları ve bu gelirleri elde eden mükelleflere ait bilgiler detaylı şekilde analiz edildi.

Yapılan analizlerde, 2022, 2023 ve 2024 yıllarında gelir vergisinden istisna edilen kısmın dışında kalan gelirlerin, "beyan sınırını aştığı hâlde", yıllık gelir vergisi beyannamesi vermeyen 1.725 kişi bulunduğu tespit edildi. Bu kişiler tarafından yaklaşık 3,6 milyar TL tutarında temettü gelirinin beyan edilmediği ve bu gelirler üzerinden tahsil edilmesi gereken yaklaşık 200 milyon TL verginin ödenmediği belirtildi.

Temettü Gelirlerini Beyan Yükümlülüğünü Yerine Getirmeyenleri Neler Bekliyor?

Vergi Denetim Kurulu (VDK) tarafından yürütülen çalışmalar doğrultusunda, beyan yükümlülüğünü yerine getirmeyen mükelleflere genellikle “izaha davet yazısı” veya “öntespit tutanağı” gönderilmektedir. Bu belgelerle mükelleflerden aşağıdaki hususlarda izahat vermeleri talep edilmektedir:

• Verilmesi gereken beyannamelerde hata ya da eksiklikler,

• Vergi oranlarının hatalı uygulanması,

• Matrah hesaplamasında yapılan yanlışlıklar.

İzaha davet yazısında mükellefe açıklama yapması için 30 günlük bir süre tanınır. Mükelleflerin bu süreçte doğru bilgi ve belgelerle vergi dairesine açıklamada bulunmaları büyük önem taşımaktadır. Süreç hakkında ayrıntılı bilgi için "İzaha Davet Yazısı Aldığınızda Ne Yapmalısınız?" yazımızı inceleyecebilirsiniz.

Temettü Geliri Elde Edenler Hangi Durumda Beyanname Vermelidir?

Borsa kazançları ve tahvil gelirleri gibi birçok menkul kıymet geliri, aracı kurumlar veya bankalar aracılığıyla stopaj yoluyla vergilendirilmektedir. 2024 yılı sonu itibarıyla temettüler üzerinden uygulanan stopaj oranı %10’dan %15’e yükseltilmiştir. Mükellefler tarafından yanılgıya düşülen husus bu vergilendirmenin nihai olması ile gelir vergisi beyannamesi verme zorunluluğu olmamasıdır.

Ancak, yabancı menkul kıymet gelirleri ve temettü ödemeleri gibi bazı gelir kalemlerinde beyan zorunluluğu stopaj alınsa dahi devam etmektedir. Elde edilen gelirin aşağıda belirtilen sınırları aşması durumunda, mükelleflerin her yıl gelir vergisi beyannamesi vermesi gerekmektedir.

Temettü Geliri İçin Beyan Sınırı Nedir?

Gelir Vergisi Kanunu’nun 22. Maddesine göre, gerçek kişilerce elde edilen temettü gelirlerinin yalnızca %50’si vergiye tabi tutulur. Beyanname verilmesi için, kalan yarısının yıllık beyan sınırını aşıp aşmadığı incelenmelidir.

Gelir Vergisi Kanunu’nun 22’nci maddesi hükmü uyarınca, tam mükellef kurumlardan elde edilen temettülerin (kar payı) yarısı (%50’si) gelir vergisinden müstesnadır.

Temettülerin kalan yarısının:

• 2022 yılı için 70.000 TL’ yi,

• 2023 yılı için 150.000 TL’yi,

• 2024 yılı için 230.000 TL’yi,

• 2025 yılı için 330.000 TL’yi

aşması durumunda, söz konusu tutarın beyan edilerek “menkul sermaye iradı” olarak yıllık gelir vergisi beyannamesine dâhil edilmesi gerekmektedir.

Burada dikkat edilmesi gereken husus, beyan zorunluluğu için belirlenen tutarların aşılıp aşılmadığının tespitinde, temettü gelirlerinin yarısı ile (varsa) beyana tabi diğer gelirler toplamının birlikte dikkate alınması gerekmektedir.

Beyan Sürecinde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

1. Beyanname Süresi

   2024 yılına ilişkin gelir vergisi beyannameleri, 1 Mart – 2 Nisan 2025 tarihleri arasında verilmiştir. Ancak izaha davet ve ön tespit tutanağı tebliğ edilmesi durumunda 30 günlük yasal süre geçmeden beyannamenin düzeltilmesi, durumu anlatan uygun açıklama ve belgelerin sunulması gerekmektedir. 

   
   

2. Brüt Gelirin ve İstisna Tutarının Doğru Hesaplanması Beyanname düzenlenirken temettü gelirinin brüt tutarı ile %50 istisna doğru şekilde belirtilmelidir.

   
   

3. Stopajın Beyannameye Dâhil Edilmesi Aracı kurum veya bankalar tarafından kaynakta yapılan vergi kesintisinin tamamı (stopaj), beyannamede mahsup edilmelidir. Aksi durumda çifte vergilendirme durumu ortaya çıkacaktır.
   

4. Profesyonel Danışmanlık

   Eğer süreç sizin için anlaşılması güç ve karmaşık geliyorsa, Loba Partners Yeminli Mali Müşavirlik tarafından sunulan Vergi Uyuşmazlık Danışmanlığı hizmeti gibi profesyonel bir danışmanlık hizmeti almayı düşünebilirsiniz.

   
   

DEĞERLENDİRME

Temettü gelirleri, özellikle son yıllarda artan yatırımcı ilgisiyle birlikte vergi idaresinin denetim radarına daha sık giren bir alan hâline gelmiştir. Her ne kadar kaynakta stopaj yoluyla vergilendirme yapılsa da, belirli sınırları aşan temettü gelirlerinin ayrıca beyan edilmesi gerektiği unutulmamalıdır.

Beyan yükümlülüğünün ihlali durumunda hem maddi yaptırımlar hem de izaha davet ve vergi inceleme süreçleri gibi yıpratıcı süreçler gündeme gelmektedir. Bu nedenle yatırımcıların; temettü gelirlerini, gelir vergisi istisnalarını ve beyan sınırlarını dikkatle takip etmeleri, gerektiğinde uzman desteği alarak yükümlülüklerini doğru ve zamanında yerine getirmeleri büyük önem taşımaktadır.

VERGI UYUŞMAZLIK EKİBİ

LOBA PARTNERS

(0212) 806 7407